There is no RationalWiki without you. We are a small non-profit with no staff—we are hundreds of volunteers who document pseudoscience and crankery around the world every day. We will never allow ads because we must remain independent. We cannot rely on big donors with corresponding big agendas. We are not the largest website around, but we believe we play an important role in defending truth and objectivity. |
Fighting pseudoscience isn't free. We are 100% user-supported! Help and donate $5, $10, $20 or whatever you can today with ![]() ![]() |
گزارهی صاحبنظر
Cogito ergo sum Logic and rhetoric |
![]() |
Key articles |
General logic |
Bad logic |
گزارهی صاحبنظر به دو گزارهی منطقی تقسیم میشود:
- گزارهی صاحبنظرِ از نظرِ منطقی درست، ادعایی را بر پایهی باور یک یا چند صاحبنظر، که باورهایشان احتمالا در آن زمینه درست است، طرح میکند. باید توجه داشت اپکه این جمله، جملهای بیزی است یعنی احتمالاً درست است و نه الزاماً. گزارهی صاحبنظر میتواند با قدرت پیشنهاد دهد که چه چیزی درست است و نمیتواند درستی آن را اثبات کند.
- گزارهی صاحبنظرِ از نظرِ منطقی سفسطهآمیز، ادعایی را بر پایهی باور یک یا چند منبع، که صلاحیتی در آن زمینه ندارند، مطرح میکند. دلیل عدم صلاحیت منابع میتواند به دلیلِ اُریب بودنِ شخصیِ آنها، مخالفشان با اجماع، عدم تخصصشان در موضوع مورد بحث یا موارد دیگر باشد.
گزارهای سفسطهآمیز است که دلیل توسل به صاحبنظر، صلاحیت آنها در زمینهای غیرمرتبط به موضوع باشد.
اتهام توسل اشتباه به صاحبنظر، یا بیاعتبار دانستن یک گزاره به دلیل فقدان تخصص یا صلاحیتِ مرتبط، خطر افتادن به دامِ پاسخ کورتیر را افزایش میدهد. سفسطهی کورتیر به استفادهی نابهجا به توسل به صاحبنظر اینگونه است: که فقدان صلاحیت مرتبط یا رسمی خودبهخود منجر به اشتباه بودنِ گزاره نمیشود.
ساختار[edit]
درست توسل به صاحبنظرِ از نظر منطقی درست بر پایهی قیاسِ منطقیِ زیر است:
- متخصصین یک حوزه معمولاً نظر درستی دربارهی موضوع آن حوزه دارند.
- متخصصینِ موضوع بر درستی فلان گزاره اجماع دارند.
- بنابراین فلان گزاره احتمالاً درست است.
غلط یکی از شکلها میتواند مثل حالت زیر باشد:
- افراد دارای مدرک معمولاً درست میگویند.
- آن افراد میگویند فلان گزاره درست است.
- بنابراین فلان گزاره قطعاً درست است.
موضوعات مرتبط[edit]
![]() |